Ekonomide derinlemesine reformlar hayata geçiyor. Bu kapsamda, sosyal güvenlik sisteminde devrim niteliğinde adımların atılacağı açıklandı. Özellikle emekliler ve emeklilikle ilgili düzenlemeler öne çıkacak. İşte 2. torba yasaya dair merak edilenler ve detaylar haberimizde...
Türkiye, Orta Vadeli Program çerçevesinde kararlılıkla ilerlerken, toplumun çeşitli kesimlerine yönelik önemli reformları hayata geçirme kararlılığını sürdürüyor. Özellikle emeklilerin yaşam standartlarını yükseltmek ve emeklilik süreçlerini kolaylaştırmak amacıyla çeşitli adımlar atılacak. Yakın gelecekte hayata geçirilmesi planlanan reformlar, esnaftan ev kadınlarına kadar geniş bir kesimin emekliliğini kolaylaştıracak ve emeklilerin gelirlerini artıracak önemli düzenlemeleri içerecek.
EMEKLİYE DESTEK YAĞMURU: Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın 'Emekliler Yılı' olarak ilan ettiği 2024'te bu kesime yönelik birbiri ardına önemli adımlar atılacak. Temmuz'da emekli maaşları yeniden ele alınacak. Bu kapsamda refah payı, taban aylık artışı, kök aylıkların taban aylıkla eşitlenmesi gibi formüller masaya yatırılacak.
Bu adımların yanı sıra emekliler için ulaşımdan tatile, gıdadan giyime, iletişimden kültür ve sanat etkinliklerine kadar pek çok alanda özel indirimler ve kampanyalar hayata geçirilecek. Emekliler gıda ve giyim ihtiyaçlarını indirimli olarak karşılayabilecek.
Bunun için Türkiye'nin önde gelen zincir marketlerinde, giyim mağazalarında, PTT AVM'de, Tarım Kredi Kooperatif Marketleri'nde, PTT Kargo'da emeklilere özel indirimler sağlanması planlanıyor. Bir indirim de ulaşımda sağlanacak. Bu kapsamda emeklilerin seyahatlerini indirimli yapabilmesi için çalışmalar sürerken, ilk adım trende atıldı. Trende yüzde 10 indirim yapılacağı duyuruldu.
Emeklilere ücretsiz tatil kapısı da açılacak. Bunun için Belediyeler Birliği ile protokol yapılarak emeklilerin kültür turlarıyla ücretsiz olarak Türkiye'yi şehir şehir dolaşmalarının temelleri atılacak. Emekliler sinema ve tiyatrolarda yapılacak indirim ve kampanyalarla kültür ve sanat etkinliklerini yakından takip edebilirken, GSM operatörleriyle yapılacak iş birlikleri kapsamında iletişim alanında da destek sunulacak.
Emekliler için ayrıca yerel yönetimlerle protokoller yapılarak ile su faturalarında indirim, belediye tesislerinden ayrıcalıklı yararlanma gibi bir çok imkan sağlanması da mümkün. Ayrıca emeklilerin doğalgaz ve elektrik faturalarında indirim gibi uygulamalar da söz konusu olabilecek.
* 100 BİN İŞÇİYE KADRO: Taşeron işçilere yönelik düzenlemenin de Meclis'e sevk edilmesi bekleniyor. 100 bin taşeron işçinin beklediği bu işlem, yasal düzenlemenin yapılmasının ardından hayata geçirilecek.
* MEMURLARA EK GÖSTERGE: Birinci derecedeki tüm memurlara 3600 ek gösterge verilmesine yönelik düzenleme yapılacak. Memur konfederasyonlarıyla yürütülecek çalışmanın tamamlanmasının ardından Meclis'e taşınacak düzenlemeden, önceki yasanın dışında kalan memur, şef, tekniker, veri hazırlama kontrol işletmeni ve diğer birinci dereceye gelen bütün kamu görevlileri yararlanabilecek.
Yeni düzenlemeden 500 binin üzerinde memurun yararlanması bekleniyor. Düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle emekli olan memurların emekli aylığı artacak, çalışan memurların ise bu düzenlemenin hayata geçmesiyle birlikte hem emekli ikramiyelerinde artış olacak hem de emekli aylıkları yükselecek.
* ESNAFA ERKEN EMEKLİLİK: 1 milyon Bağ-Kur'lunun prim gün şartı 9000'den 7200'e çekilecek. Küçük esnaf, bu düzenlemeyle 1800 gün kazanacak. Düzenlemeden yararlanacak küçük esnafın '10 ve altı kişi çalıştıran' olarak tanımlanabileceği belirtiliyor.
Eğer düzenleme tüm süreleri kapsarsa, 8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olan EYT'li erkek esnaf ile bu tarihten sonra sigortalı olan hem erkek hem kadın esnafta prim gün şartı 9000'den 7200'e inecek. Bu durumda EYT'li esnaf 7200 günü tamamlar tamamlamaz emekli olabilecek.
8 Eylül 1999 sonrası sigortalı olanların ise sigortalılık başlangıç tarihine göre belirlenen yaşı (9 Eylül 1999-30 Nisan 2008 arası başlangıçta kadınlarda 58, erkeklerde 60, sonrasında 65'e varan) tamamlaması gerekecek. 1 Ekim 2008'den önce sigortalı olanların emekli olacağı kurumu, son 3.5 yıldaki çalışmaları belirliyor.
Son 7 yıllık sigortalılık süresinin yarısından bir fazla olan 1261 gün çalışma hangi statüde gerçekleşmişse o statüden emekli olunuyor. Düzenleme daha az primle emekli olmak için son 3.5 yıl SSK'lı çalışma durumunu büyük ölçüde ortadan kaldıracak.
SSK'lılardan 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigortalı olanlar 5000 ile 5975 arasında, 9 Eylül 1999-30 Nisan 2008 arasında sigortalı olanlar 7000, 1 Ekim 2008'den sonra sigortalı olanlar 7200 prim günüyle emekli olabiliyor. Yapılacak düzenlemeyle artık küçük esnaf olan Bağ-Kur'lular da 7200 günle emekli olabilecek.
* EV KADINLARINA AYLIK DESTEK: Ev kadınlarını sosyal güvenceye kavuşturmak, emekliliklerini desteklemek için yeni düzenleme yapılacak. Bu kapsamda isteğe bağlı sigorta primlerinin 3'te 1'i devlet tarafından karşılanacak. Mevcut asgari ücret üzerinden en düşük isteğe bağlı sigorta primi 6 bin 400 lira 80 kuruş olurken, düzenlemenin hayata geçirilmesiyle bu tutarın 2 bin 133 lira 60 kuruşunu devlet karşılayacak. Ev kadınları aylık 4 bin 267 lira 20 kuruş ödeyerek emekli olabilecek.
* ANNELERE YIPRANMA PAYI: Emeklilik yaşının özellikle kadınlarda çocuk sayısına göre esnetilmesine yönelik düzenleme yapılacak. Burada ağır işlerde uygulanan yıpranma payı sistemine benzer bir modelin uygulanması bekleniyor. Bu modelin hayata geçirilmesiyle, çocuk sayısına göre emeklilik yaşından indirim yapılırken, prim de eklenebilecek.
* TAMAMLAYICI EMEKLİLİK: Sosyal güvenlik sistemi, emekli refahının artırılması ve kişilere ilave sağlık güvencesi sağlanması amacıyla tamamlayıcı emeklilik ve sağlık sistemleriyle desteklenecek. Otomatik katılım sisteminin işverenlerin de katkısı ile ikinci basamak emeklilik sistemine dönüşeceği tamamlayıcı emeklilik sistemi kurulacak.