Egeli bilim insanı Prof. Dr. Gökengin’in makalesi The Lancet Regional Health –
Europe mecmuasında yayımlandıCinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan korunma ve önlemestratejileri tekrar belirlendi Ege Üniversitesi HIV / AIDS Uygulama veAraştırma Merkezi Müdürü ve Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik MikrobiyolojiAnabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ayşe Deniz Gökengin, “Avrupa’dacinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE) tüm vakitlerin en yüksek seviyesineulaşmıştır ve bu hususta çabucak aksiyona geçilmesi ve iş birliği yapılmasıgerekmektedir” diye konuştu.Avrupa’da cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE) tüm vakitlerin enyüksek düzeyine ulaştığı bilgisinin hem Dünya Sıhhat Örgütü hem de Avrupaülkelerinin sıhhat kurumlarının datalarına ve raporlarına yansıdığı görülüyor.Son on yıl içinde Avrupa’da CYBE’nin yine ortaya çıkması, önemli bir halksağlığı problemine işaret ediyor.Ege Üniversitesi HIV / AIDS Uygulama ve Araştırma Merkezi MüdürüProf. Dr. Ayşe Deniz Gökengin’in de ortalarında yer aldığı bilim insanlarıtarafından hazırlanan dört makaleden oluşan seri dünyaca ünlü The LancetRegional Health – Europe tarafından yayımlandı. Bilim insanları yürüttükleriaraştırmada CYBE’yi ve bu enfeksiyonlara yaklaşımı tahlil ederek, korunmave tedbire stratejilerini tekrar ortaya koyuyor.“Vakalarda yüzde 49 artış”Tanı ve tedavideki ilerlemelere karşın CYBE’nin önemli bir halk sağlığısorunu haline geldiğini vurgulayan Prof. Dr. Ayşe Deniz Gökengin, “DünyaSağlık Örgütü tarafından tanımlanan Avrupa Bölgesinde, 2019 yılında 17milyon yeni olgu bildirilmiş, 2010 ile 2019 yılları ortasında yeni olgu sayısındayüzde 49 artış olmuş ve toplam olgu sayısı 1,5 milyona ulaşmıştır. Ne yazık ki,bölgede yakın vakitte gelişen COVID-19 pandemisi ve Ukrayna’daki savaşgibi olaylar, 2030 ajandasındaki, HIV, viral hepatit ve CYBE salgınlarınınortadan kaldırılması maksatlarına gerçek atılan adımları tehlikeye atmıştır” dedi.Prof. Dr. Ayşe Deniz Gökengin, “Avrupa’da CYBE’nin aktif bir biçimdekontrol altına alınması, bölgedeki zorlukların ve mevcut yaklaşımları sınırlayanunsurların belirlenmesi ile mümkündür. Bu nedenle, The Lancet RegionalHealth - Europe kıtada yeni ve yine ortaya çıkan CYBE’leri gözden geçirenve genel ve özel zorlukları tanımlayan bir derleme hazırlamak üzereuzmanlardan oluşan bir kümeye davet göndermiştir. Bu makaleler serisi, konuyubelli başlı dört başka tarafıyla incelemektedir. Bunlar; Avrupa’daki epidemininhâlihazırdaki durumu, kullanılmakta olan ve geliştirilen korunma stratejileri, asemptomatik enfeksiyonların idaresinde yaklaşımlar ve şimdiki tedaviler.Uzmanlardan oluşan müellifler kümesi, Avrupa’da CYBE’lerin durumunubelirlemenin yanı sıra, hastalıkların aktif bir biçimde denetim altına alınabilmesiiçin özel teklifler de yapmışlardır. Bu çalışma, bu önemli halk sıhhati sorununuetkin bir biçimde ele alacak yol haritasını belirlemek açısından kritik önemesahiptir” diye konuştu.“Kuzey ve Batı Avrupa ülkelerinde olay oranı daha yüksek”Yürütülen çalışma ile ulaşılan bulgular hakkında bilgi veren Prof. Dr.Ayşe Deniz Gökengin, “Bölgedeki 53 ülkenin 49’undan toplananepidemiyolojik datalar, bakteriyel CYBE’lerin bildirimi açısından ülkelerarasında manalı farklılıklar olduğunu ortaya koymuştur. Kuzey ve Batı Avrupaülkelerinde toplumdaki her 100 kişi başına düşen CYBE sayıları diğerbölgelere nazaran çok daha yüksektir; bunun esas nedeninin, sürveyansın vebildirimlerin daha büyük titizlikle ve daha sağlam sistemlerle yapılıyorolmasından kaynaklandığı düşünülmektedir. Makaleler serisinde, sosyopolitikalandaki değişikliklere bağlı olarak yeni tanımlanmış olan kilit toplumlar,örneğin göçmenler, sığınmacılar, seks emekçileri ve erkeklerle seks yapan erkeklervurgulanmaktadır; bu topluluklar, sıhhat hizmetlerine erişimlerinin sonlu olmasınedeniyle denetim siyasetlerinin geliştirilme sürecinde öncelikli topluluklarolarak kabul edilmektedir” dedi.“HIV’ın denetim altına alınmasına dair umut veren çalışmalarmevcut”Prof. Dr. Ayşe Deniz Gökengin, “Bazı ülkelerde sıhhat hizmetlerininsunumu ve kaynak yetersizlikleri açısından gözlenen farklılıklar, Avrupa’daönleme ve denetim stratejilerinin önündeki pürüzler olarak tanımlanmaktadır.Sağlık konusundaki eğitimlerin ve kondom tanıtımının, öteki biyomedikalgirişimlerle birlikte sürdürülmesinin kıymeti vurgulanmaktadır. HIV için temasöncesi profilaksi, 53 ülkenin 38’inde kullanıma sunulmuş olmakla birlikte,özellikle Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinde hala gereğince kullanılmamaktadır;bu bağlamda, temas öncesi profilaksiye erişim konusunda eşitliğin sağlanmasıkritik kıymete sahiptir. Birinci uzun tesirli antiretroviral olan kabotegravir, günlük hapyerine iki ayda bir enjeksiyon halinde uygulanmasıyla HIV için temas öncesiprofilakside ihtilal yaratma potansiyeline sahiptir. Hepatit A ve B ile HPV’ninkontrol altına alınmasında aşılar ile değerli kazanımlar elde edilmiştir.Gelecekte, menengokok B aşısı ile çapraz bağışıklık yoluyla gonorenin vemRNA temelli aşılarla HIV enfeksiyonunun denetim altına alınması açısındanumut vaat eden çalışmalar bulunmaktadır. Bu dört makalenin bulguları, halksağlığı hizmetlerinin güçlendirilmesi, sürveyans ve bildirim sistemlerininbirbiriyle uyumlu hale getirilmesi, korunma ve tedavi stratejilerine bedelsizerişimin sağlanması ve sıhhat hizmetine herkesin erişimi ve CYBE ile ilintilidamgalamanın ortadan kaldırılması üzere yapısal ögelerin ele alınmasıbileşenlerini içeren bir yaklaşıma ihtiyaç olduğunun altını çizmektedir. HIVve CYBE için 2030 ajandasında yer alan gayelere ulaşabilmek için buönerilerin uygulanmaya başlanması kritik değere sahiptir” diye konuştu.Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı