Tıp dünyasında ‘otomikoz’ olarak isimlendirilen kulak mantarı; dış kulak yolu cildinin mantar enfeksiyonu olarak tanımlanıyor. Dış kulak yolu cildinde gelişen mantarlar bilhassa nemli ve sıcak ortamları seviyorlar. Bu nedenle deniz ve havuz aktivitelerinden yahut hamam üzere nemli buharlı uygulamalardan sonra, çok terleyen bireylerde daha sık görülüyorlar. Ekseriyetle tek kulakta oluşan kaşıntıyla kendini aşikâr eden kulak mantarı hafife alınsa da, tedavisinde geç kalındığında kulak zarında delinmeye ve süreksiz işitme kaybına neden olabiliyor, dahası lenf bezlerine de yayılabiliyor Acıbadem Fulya Hastanesi Kulak Burun ve Boğaz Hastalıkları Uzmanı Dr. Esin Hasret Atmış bu nedenle kulakta kaşıntı üzere meselelerde kesinlikle bir kulak burun boğaz hastalıkları uzmanına başvurmak gerektiğini belirterek “Erken teşhis sayesinde mantar enfeksiyonları ağızdan ilaç kullanmaya bile gerek kalmadan yalnızca lokal uygulamalarla tedavi edilebiliyor. Geç kalındığında ise oluşan önemli tablolar nedeniyle tedavi müddeti epey uzayabiliyor” diyor.
İlk belirtisi kulakta kaşıntı! Genellikle aspergillus ve candida mantarlarının sorumlu oldukları dış kulak yolu cildinde gelişen mantar enfeksiyonları sıklıkla kulakta oluşan kaşıntıyla kendilerini muhakkak ediyorlar. Birtakım tablolarda kaşıntı o kadar şiddetli oluyor ki hastalar kulaklarını daima kaşıdıkları için kanama yakınmasıyla tabibe başvurabiliyorlar. Tablo ilerledikçe kulakta ağrı, kızarıklık, şişlik, akıntı ile pul pul cilt döküntüleri üzere yakınmalar da görülebiliyor. Birtakım hastalarda kulak kepçesinde ve uzunluğundaki lenf bezlerinde şişmeler de oluşabiliyor. Mantar enfeksiyonuna yer hazırlıyor!Dış kulak yolunun cildi epey ince olduğu için çarçabuk travmatize olabiliyor. Dış kulak yolundan salgılanan ve halk ortasında kulak kiri olarak bilinen serumen salgıları hem dış kulak yolunu nemlendiriyor hem de asidik bir ortam sağlayarak kulağı enfeksiyonlara karşı koruyorlar. Ayrıyeten nemli ve sulu ortamlarda dış kulak yolunun incelmesini ve yumuşamasını önlüyorlar. Dr. Esin Hasret Atmış, dış kulak yolu travmatize olduğunda yahut uzun mühlet ıslak kaldığında bu gözetici sistemlerin bozulduğuna işaret ederek, “Örneğin, kulak çubuğuyla kulakları sık sık temizlemek, deniz yahut havuzdan sonra kulağı nemli bırakmak dış kulak yolunun doğal düzeneğini bozarak mantar enfeksiyonlarına taban hazırlayabiliyor. Bazen hastalarda dış kulak salgısı olağandan çok daha fazla salgılanıyor ve kulak kendi kendine bu kiri temizleyemiyor. Bu durum da kulakta tıkanıklığa yol açarak bakteri ve mantar enfeksiyonunu kolaylaştırıyor. Bu türlü tablolarda kulak burun boğaz hastalıkları uzmanı doktorlar tarafından sistemli kulak temizleme süreci yapılıyor” diye konuşuyor. Kulak mantarına karşı 6 önlem! Dr. Esin Hasret Atmış, kulakta mantar oluşumunu önlemek için almanız gereken tedbirleri şöyle sıralıyor:- Suyla temastan sonra yumuşak bir havlu, pamuk yahut ince bir peçeteyle dış kulak kepçesini yeterlice kurutun.
- Sivri ya da sert malzemeler ile dış kulak yolunu tahrip etmeyin.
- Dış kulak yolu salgısını (serumen) sık temizlemekten kaçının.
- Kan şekeri düzeyinizin tertipli olarak olağan hudutlarda kaldığından emin olun.
- İşitme aygıtı yahut kulak içi kulaklık kullanıyorsanız, aygıtlarınızı sık sık temizleyin.
- Mantar enfeksiyonu sık tekrarlıyorsa, hami tedbir olarak, hekiminizin bilgisi dahilinde, suyla temastan 15-20 dakika evvel, dış kulak yolu cildinin asit ölçüsünü arttırabilen yüzde 2’lik alkol borik solüsyonu kullanabilirsiniz.