Varis; gebelik, obezite, duruş bozuklukları, kabızlık, doğum denetim hapları ve hormon tedavileri üzere çeşitli nedenlerle ortaya çıkabiliyor. Kalıtım, riskli ömür şekli ve sigara kullanımı önde gelen risk faktörleri olarak gösteriliyor. Lakin kumsal ve deniz mevsimi, birçok bayan için bacaklarındaki varis manzarasıyla yüzleşmek manasına geliyor. Estetik telaşların yanında, ağrı, şişme, kramp üzere sıhhat meselelerine da neden olan varisin ihmal edilmemesi gerekiyor. Memorial Antalya Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölümü’nden Prof. Dr. İsa Coşkun, varisin nedenleri, tedavisi ve korunma usulleri hakkında bilgi verdi.
Kadınlarda 4 kat fazla görülüyorVaris toplardamarların genişlemesi, uzaması ve kıvrımlı hal alması olarak tanımlanır. Bilhassa uzun mühlet ayakta kalan ya da uzun mühlet oturarak çalışanların risk altında olduğu varis, yetişkin nüfusun %15-20’sini etkilemektedir. Varis bayanlarda, erkeklere oranla 4 kat daha fazla görülür ve varisin ailesel geçiş oranı %50’den fazladır. Ayrıyeten varis, 4 saatten fazla ayakta kalanlarda 3 kat daha fazla görülmektedir. Yaz aylarında şikayetler artıyorYaz aylarında sirkülasyon sistemi, bedeni soğutmak için daha uygun kan akışı sağlamak gayesiyle venodilasyon olarak bilinen bir süreç olan damarların boyutunu artırarak yüksek sıcaklıkların tesirleriyle savaşır. Yaz güneşine maruz kalmak, bedendeki kolajeni parçalayarak ve derinin altındaki kan damarlarını zayıflatır ve elastikiyeti kaybolan ciltte örümcek damarların görünür hale gelmesine neden olabilir. Kimi şahıslar bu damarların görünürlüğünü azaltmak için bronzlaşmayı seçer, lakin bu aslında varisli damarları daha besbelli hale getirir. Güneş yeni varis oluşturmasa da, varisli damarların genişlemesine, kötüleşmesine ve şikayetleri artırmasına yol açar. Yakın vakitte damar tedavisi görmüş olanların ciltte pigment değişikliklerine neden olabileceğinden güneşten kaçınmaları gerekir. Uzun mühlet ayakta kalmamaya ihtimam gösterinHastaların en yaygın belirtileri; bacaklarının imajının bozulması, uzun mühlet ayakta kalmaya bağlı oluşan bacak ağrısı, bacaklarda ağırlaşma ve geceleri bacaklarda hissedilen kramplardır. Bacak varislerinde kronik ayak bileği şişliği, cilt bozuklukları ve bacak ülserleri gelişebilir. Uzun mühlet ayakta durmak yahut obezite tüm bacak varis tesirlerinin daha da artmasına neden olur. Varis ayrıyeten ağrı ve dolgunluk hissi, ayak tabanlarında yanma, kaşıntı, ayak bileğinde şişme, gece krampları, kanamalar, cilt değişiklikleri ve açık yaralara neden olur. Nedenleri ortadan kaldırılmazsa hastalık tekrarlayabilirVaris tedavisinde hedef, ömür kalitesini artırmaktır. Hastalık çoklukla güzel huylu seyir gösterdiğinden hastaların birden fazla ameliyat edilmez. Büyük varisleri olan hastalarda, kanama yahut bacak ülseri üzere durumlar gelişirse cerrahi tedavi usulleri kaçınılmazdır. Varise neden olan etkenler ortadan kaldırılmadıkça aşikâr bir mühlet sonra hastalık tekrarlayabilir. Varisten korunmak için aşağıdaki teklifleri dikkate alın;- Bol bol hareket edin. Yürüme, yüzme, bisiklet, üzere sürekliliği olan hareketleri tercih edin. Yaz aylarında uzun müddetli güneş banyolarından kaçının.
- Bir saatten daha uzun müddet oturmayın ya da ayakta kalmayın. Gün içerisinde birkaç defa bacakları yüksekte tutmak faydalıdır.
- Soğuk suyla bacaklara duş yapın. Cilde uygulanan soğuk su kanın kalbe dönüşünü hızlandırır.
- Bol giysileri tercih edin.
- Topuk yüksekliği 5 cm’den fazla olan ayakkabıları mümkünse giymeyin.
- Beslenmenize dikkat edin.
- Günde en az iki litre su tüketin.
- Sigara içmeyin.
- Varisleriniz varsa varis çorabını nizamlı giyin.
- Varisleriniz varsa ve bununla ilgili şikayetleriniz bulunuyorsa kesinlikle kalp- damar cerrahına başvurun.