Yükselen yakıt fiyatları elektrikli araçların popülerliğini artırıyor

EY Mobilite Tüketici Endeksi 2023 raporu yayımlandı. EY raporuna nazaran, yüksek yakıt maliyetleri tüketicileri elektrikli araç satın almaya yöneltiyor.  Elektrikli araçlara yönelik talep süratle artıyor, global olarak otomobil satın almayı planlayanların yarısından fazlası (%55) elektrikli araç almayı planlıyor. Elektrikli araca sahip olmak isteyenlerin en büyük kaygısı ise şarj istasyonu eksikliği olarak öne çıkıyor.

Uluslararası danışmanlık, kontrol ve vergi şirketi EY’ın (Ernst & Young) Mobilite Tüketici Endeksi 2023 raporuna göre, artan yakıt maliyetleri ve çevresel kaygılar nedeniyle uygun bütçeleri ile öne çıkan elektrikli araçlara ilgi artıyor. Araba satın almayı planlayanların yarısından fazlası, tercihini elektrikli araçlardan yana kullanıyor. 2020'de başlatılan ve her yıl global otomotiv trendleri hakkında içgörü sağlayan EY Mobilite Tüketici Endeksi’nin en aktüel versiyonu; araç satın almayı planlayanların %55’inin önümüzdeki iki yıl içinde büsbütün elektrikli yahut hibrit bir araç almayı planladığını ortaya koyuyor.

Daha da değerlisi, elektrikli araç (EV) almayı planlayanların motivasyon kaynağı birinci sefer çevresel tasalar yerine yüksek yakıt maliyetleri olarak karşımıza çıkıyor. EY araştırmasında, elektrikli araç tercihinde öne çıkan etkenlerde %38 oranıyla birinci sırayı yüksek yakıt maliyetleri alıyor. Araştırmaya katılanların yalnızca %12'si sürdürülebilirliğin ulaşım modeli seçimlerini etkileyen bir faktör olduğunu söylerken, %28'i ise birinci sıraya çevresel kaygıları koyuyor.

Daha uygun fiyatlı elektrikli araç modelleri piyasaya sunuldukça satın alma maliyetleriyle ilgili kaygılar azalırken, karşılık verenlerin %31'i için en büyük kaygı elektrikli araçlara yönelik şarj istasyonlarının kâfi olmaması istikametinde.. Daha da değerlisi bu durum, elektrikli araç şarj istasyonların varlığının en büyük kaygı kaynağı olarak gösterildiği ABD, Çin, İngiltere ve Almanya üzere ülkelerin dahil olduğu birkaç pazar için de geçerli.

Ayrıca EY Mobilite Tüketici Endeksi 2023 raporuna nazaran, beş farklı tüketici segmenti tanımlanıyor. Segmentler, EV’ye kuşkucu yaklaşanlar (EV Skeptics), EV’ye ilgisi olmayanlar (EV Reluctants), KONUT konusunda ikna edilebilir olanlar (EV Persuadables), KONUT satın almayı düşünenler (EV Considerers) ve MESKEN meraklıları (EV Enthusiasts) olarak değişen bir dizi tavır ve özellik içeriyor. KONUT meraklılarının hissesi 2021 yılından beri tertipli artış göstererek, 2023 yılında %13’e ulaşırken; KONUT konusunda ikna edilebilir olanların ve MESKEN satın almayı düşünenlerin hissesinin azaldığı dikkat çekiyor. Bu durum, bize bu segmentlerde yer alan birtakım tüketicilerin KONUT meraklılarına dönüştüğünü gösteriyor. Öte yandan, EV’ye kuşkucu yaklaşanların ve EV’ye ilgisi olmayanların oranında ise %2’lik bir artış gözlemleniyor. Tüm bunlar, hem olumlu hem de olumsuz kaideler oluştururken elektrikli araç satıcılarının ve yepyeni ekipman üreticilerinin (OEM), tüketicilere karşı ekstra uğraş göstermesini gerektiriyor. Segmentlerin demografik dağılımına nazaran ise, genç jenerasyon KONUT konusunda genel olarak daha istekli olarak gözükürken, MESKEN meraklıları segmentine gerçek ilerlediğimizde boomer ve X nesillerinin daha düşük bir oranda (%28) yer aldığı görülüyor.

EY Türkiye Mobilite Kesim Önderi ve Şirket Ortağı Serdar Altay, EY Mobilite Tüketici Endeksi 2023 raporuyla ilgili olarak şu değerlendirmelerde bulundu:

"Artan yakıt fiyatları, elektrikli araç satın alma konusunda birinci sefer en kıymetli motivasyon olarak kaydedildi ve bu yıl bilhassa İsveç, Japonya ve ABD üzere birçok ülkede en büyük artış görüldü. Ömür şartlarının zorlaşması, tüketicilere bir elektrikli araç satın almanın kendileri için en uygun seçenek olduğunu göstermeye başlıyor ve potansiyel araba tüketicilerinin yarısından fazlası bir elektrikli araç satın almayı düşünüyor. Bununla birlikte, rapor birebir vakitte son yıllarda hükümet teşviklerinin de elektrikli araçların benimsenmesinde büyük bir rol oynadığını ortaya koyuyor. Fakat yakıt fiyatları kademeli olarak düşüp daha uygun fiyatlı düzeylere geri döndükçe, MESKEN üreticileri için asıl zorluk, tüketicilerin elektrikli araçlara olan talebinin devam edip etmeyeceği ve yakıt fiyatlarının düşmesi durumunda ne üzere tedbirler alınması gerekeceğidir. Birebir biçimde, talep ve itimat yüksekken araba üreticileri ivmeyi korumak ismine tüketicilerin tasalarını gidermeye başlamalıdır. 

Elektrikli araçların geleceğine gerçek ilerlemeye devam ederken, şarj altyapısı aşılması gereken çok değerli bir pürüz olmaya devam ediyor. Üreticiler, güç şirketleri ve hükümetler ortasında her seviyede iş birliği, yollara çıkan elektrikli araç şoförlerinin gereksinimlerini karşılamak için gerekli olacaktır; aksi takdirde, elektrikli araçlara geçiş durma noktasına gelebilir.

Türkiye pazarına bakıldığında ise durumun dünya pazarına paralel olduğu gözlemleniyor. Türkiye’de 2021 yılına nazaran, %188’lik artışla toplam 8.210 adet elektrikli araba satışı gerçekleşti. 2021 yılında toplam 2.849 adet satılmıştı. Vergi oranlarındaki artışın, kur artışının, pandemi sürecinin ve yarı iletken materyallerin tedariğinde yaşanan problemlerin pazara tesiri olumsuz olsa da 2022 yılında elektrikli araç satışları, 2021 yılına nazaran yaklaşık 3 kat artış gösterdi.

Diğer taraftan artan satış adetlerine ek olarak şarj altyapısındaki gelişmelere ve kapasitedeki artışlara karşın, Türkiye’de tüketicinin motivasyonunun hala şarj sorunu nedeniyle baskılandığını söylemek mümkün. Şu an prestijiyle bilhassa metropollerde elektrikli araçların kent içi ulaşımda daha tercih edilebilir olduğu; buna rağmen kentler ortası seyahatlerde ise tüketicinin elektrikli araç tercihinde çok daha temkinli olduğu gözlemleniyor. Bu durumun da elektrikli araçların daha çok ikinci araç olarak tercih edilmesine neden olduğu söylenebilir."  

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı