Yaşayan Körfez için dev adım

İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, Körfez’in paklık sürecinde büyük değer taşıyan Çiğli Atık Su Atık Su Arıtma Tesisi’nin 4. Faz Projesi’nin temelini attı. Tesisin kapasitesini yüzde 36 oranında artıracak yatırımla ilgili konuşan Lider Soyer, “Biz bu devirde kirliliği halının altına süpürmek yerine onu kaynağında sıfırlayan kapsamlı ve yenilikçi bir yol haritası belirledik. Yaşayan Körfez seferberliği ile günü kurtarmayı değil, 50 yıllık bir planlamayla İzmir'in ana meselelerinden birine kalıcı bir tahlil üretiyoruz” dedi.

 

İZSU Genel Müdürlüğü tarafından 11 milyar 95 milyon liralık dev bir bütçeyle projelendirilen ve bilimsel planlamayla hazırlanan “Yaşayan Körfez” programı kapsamında Çiğli İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi’nin 4. Faz inşaatı başladı.

İzmir’in atık su arıtma yükünün büyük kısmını taşıyan Çiğli Atık Su Arıtma Tesisi’nin kapasitesini  yüzde 36 oranında artıracak 4. Faz inşaatının temeli merasimle atıldı. Merasime İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, İzmir Büyükşehir Belediye Lider Vekili Mustafa Özuslu, Çiğli Belediye Lideri Utku Gümrükçü, Bayraklı Belediye Lideri Serdar Sandal, Narlıdere Belediye Lideri Ali Engin, meclis üyeleri, muhtarlar, sivil toplum kuruluşları temsilcileri, yurttaşlar katıldı.

 

“11 milyar liralık seferberlik”

Törende konuşan İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, İzmir’in yarım asra yakın müddettir devam eden en büyük sıkıntısının Körfez kirliliği olduğunu belirtti. Bugün 50 yıllık küslüğün sona yaklaştığını müjdeleyen en değerli anlardan birini yaşadıklarını tabir eden Lider Tunç Soyer, “Yaşayan Körfez seferberliğimiz bugün orijinal bir etaba taşınıyor. Yüzülebilir Körfez amacımıza bizi taşıyacak en değerli yatırımlardan biri olan Çiğli Atık Su Arıtma Tesisi dördüncü fazın temel atma merasimi için bir ortadayız. Titiz bir bilimsel planlamayla hazırlanan 'Yaşayan Körfez seferberliği' için ayırdığımız bütçe 11 milyar 95 milyon lira. Dördüncü Faz’ın tek başına arıtacağı kirli su ölçüsünün 216 bin metreküp. olduğunu tabir eden Tunç Soyer, “Böylelikle bu periyotta İzmir Körfezi’ni temizleyecek toplam arıtma kapasitesini 626 bin 400 metreküpten 978 bin 800 metreküpe, yani yaklaşık 1 milyon metreküpe çıkartıyoruz.  Önümüzdeki periyotta İZSU’nun yapacağı 100 büyük yatırımın toplam bütçesi ise yaklaşık 20 milyar lira” dedi.

 

“Körfez'deki kirliliğin kökünü kazıyoruz”

İZSU’nun yatırım bütçesinin yarıdan fazlasını, İzmir kent merkezinin yarım asırdır bekleyen en büyük meselesini çözmek ve çocuklara tertemiz bir Körfez bırakmak için ayırdıklarını açıklayan Lider Tunç Soyer,  “11 milyar 95 milyon liralık Yaşayan Körfez yatırımımızın özü şu… Körfez’e 50 yıldır akan kirliliği karadan, kıyıdan ve denizden kuşatma altına aldık. Bugüne kadar Körfezle ilgili elbette birçok çalışma yapıldı. Bunların bir kısmı tamamlanmış, bir kısmı ise yarım kalmış. Evvelki tüm belediye liderlerimize bu emekleri için şükranlarımı sunuyorum. Biz bu periyotta kirliliği halının altına süpürmek yerine onu kaynağında sıfırlayan kapsamlı ve yenilikçi bir yol haritası belirledik. Karada, kıyıda ve denizin içinde bir zincirin halkaları üzere uzanan on devasa yatırımla Körfezdeki kirliliği kuşatma altına aldık. Yaptığımız yatırımlarla İzmir Körfezi'ndeki kirliliğin kökünü kazıyoruz” dedi.

 

Koku şikayetlerindeki azalmayı grafiklerle anlattı

Körfezin temizliğiyle ilgili bir mucize beklenmemesini isteyen Tunç Soyer, 50 yılın birikmiş sıkıntısını çözmek için ellerinde sihirli değnek olmadığını yeterli bildiklerini lakin bu meşakkatli yolu yürümekte kararlı olduklarını vurguladı. Geçen yıla nazaran bu yıl İZSU HİM Merkezi’ne kokuya yönelik gelen şikayetlerdeki azalmaya dikkat çeken Lider Soyer, “Aradaki çok büyük farkın nedeni, Yaşayan Körfez Seferberliğimizin süratle sonuç vermesi. Tüm İzmirlilerin içi rahat etsin. Yaşayan Körfez Seferberliğini oluşturan 10 projemiz ilerledikçe, bu şikayetlerin daha da azaldığını ve kısa müddette hayatımızdan çıktığını göreceksiniz. Körfez’e giden kirliliğe vurduğumuz neşter Buca’nın, Çiğli’nin üst noktalarından başlayıp denizin içine kadar uzanıyor.”

 

Yağmur suyu sınırları yapılarak tesisin ömrü uzatıldı

Son üç yılda Körfez’e açılan 220 kilometrelik yağmur suyu sınırını tamamladıklarını anlatan Lider Soyer, 2023’te ise yaklaşık 7 milyar liralık dev bir yatırımla 270 kilometre yağmur suyu sınırı daha yapacaklarını söyledi.  Yatırımların Balçova’dan Çiğli’ye kadar Körfez’in etrafını saran tüm merkez ilçeleri kapsadığını söyleyen Lider Soyer, “Çocuklarımıza tertemiz bir Körfez bırakmanın tek yolu, kirliliğin kökünü kazımak. Bunun da en değerli yolu, bugüne kadar kimsenin el atmadığı yağmur suyu sınırlarını tamamlamak. Şayet bunu yapmazsak Çiğli Arıtma Tesisimiz ebediyen bir tansiyon hastası üzere yaşayacak ve randımanı düşecek. Biz yağmur suyu sınırlarını yaparak birebir vakitte bu bedelli tesise gelen su ölçüsünü dizginliyor ve onun ömrünü uzatıyoruz” diye konuştu.

 

“Kent merkezinde ekolojik bir koridor oluşturulacak”

Yaşayan Körfez Seferberliğinin ikinci adımının ise Körfez etrafındaki arıtma tesislerinin heyeti gücünde yapılan çalışmalar olduğuna dikkat çeken Soyer, şunları söyledi: “Ben vazifesi devraldığımda bugün bulunduğunuz Çiğli Atık Su Arıtma Tesisi’nin 604 bin 800 metreküplük 1-2 ve 3. Fazları düşük randımanla çalışıyordu. 250 milyon liralık revizyon projemizle bunu en üst düzeye çıkarıyoruz. Buna ek olarak Narlıdere’deki Güneybatı Atık Su Arıtma Tesisi’nin kapasitesini membran biyoreaktör teknolojisi ile 36 bin 400 metreküp artırarak 21 bin 600’den 58 bine çıkarıyoruz. Karabağlar’da kurduğumuz İzmir’in birinci yeraltı arıtmasının kapasitesi ise 100 bin metreküp. Bu tesis, iç bölgelerde vakit zaman kokuya neden olan yavaş kanalizasyon akışını hızlandıracak. Öte yandan, bu tesiste arıtılmış atık suların Meles Çayı’na verilmesiyle, Meles’e tatlı su kaynağı yaratılarak kent merkezinde ekolojik bir koridor oluşturulacak. 2026 yılında tamamlanacak 850 milyon liralık bu yatırımımızın bir özelliği de EXPO 2026 projemizin de bütünleyici bir kesimi olması.”

 

“Arıtma tesisinin etrafında çamur birikmeyecek”

2013 yılında devreye alınan Çiğli Atık Su Arıtma Tesisi çamur çürütme ve kurutma ünitesinde vakit içerisinde oluşan yıpranma nedeniyle revizyon ve kapasite artışı yaptıklarına değinen Tunç Soyer, “800 milyonluk bu yatırım sayesinde artık arıtma tesisinin etrafında çamur birikmeyecek. 20 yılı aşkın müddetle birikmiş çamuru bu bölgeden 5 yılda tümüyle uzaklaştıracağız.  Kurutulan çamur, çimento üretimi ve gibisi süreçlerde yakıt olarak kullanılarak yine iktisada kazandırılacak. Ayrıyeten günde 604 bin 800 metreküp kapasiteli Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi’nin çıkışına günde 200 bin metreküp kapasiteli geri kazanım ünitesi kurarak kazanılmış atık suları ziraî ve kentsel kullanıma yönlendiriyoruz. 1 milyar liralık bu büyük yatırım Körfez kıyılarındaki dalyanların ekolojik onarımı ve balık stoklarının tekrar çoğalması için de tarihi bir kıymete sahip. Projemizin imal ihalesi 2023 sonunda gerçekleşecek” diye konuştu.

 

“Körfezde sığlaşma kaynaklı koku sıkıntısının önüne geçiyoruz”

Yaşayan Körfez Seferberliğinin üçüncü ve son ayağını ise denize yapılan müdahaleler halinde açıklayan İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, “Halihazırda Çiğli Arıtma Tesisi’nden çıkan arıtılmış atık sular iç körfeze dökülüyor. Biz, 200 milyon liraya mal olan bir derivasyon kanalı açarak atık su deşarj noktasını değiştiriyoruz. Arıtılmış tatlı suları Eski Gediz yatağına ve buradan da Orta Körfez’e taşıyoruz. Böylece, arıtılmış atık suların iç körfeze yönelik koku baskısını ortadan kaldırıyoruz. Projemizin imali Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın müsaadesini takiben başlayacak ve kısa müddette tamamlanacak. Son olarak, Körfez’de sığlaşma kaynaklı koku probleminin da önüne geçiyoruz. Körfez’e akan derelerin getirdiği teressübat ile 0.5 metreye kadar sığlaşan dere çıkış ağızlarında eksi 4 metreye kadar deniz tabanında tarama çalışması yaparak kokuya neden olan gereçleri alandan uzaklaştırıyoruz” dedi.

 

“50 yıllık bir planlamayla kalıcı bir tahlil üretiyoruz”

Bornova Deresi, Bostanlı Deresi, Peynircioğlu Deresi çıkış ağızlarında 420 bin metreküplük tarama çalışması gerçekleştirdiklerini anlatan Tunç Soyer, “Ayrıca Çiğli Atık Su Arıtma Tesisi çıkış noktasında sığlaşan alanda taban taraması yapıyoruz. Tarama çalışmalarından çıkan çamurlarla Çilazmak Dalyanı’nın rehabilitasyonunu sağlayacak ve Körfez’in balık çeşitliliğinin korunmasına katkıda bulunacağız. Bu husustaki müsaade süreçleri de İZSU Genel Müdürlüğümüz tarafından yürütülüyor. Elbette bu yatırımlarımızın devasa bir maliyeti var. Biz, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İZSU'nun bütün kurumsal kapasitesini harekete geçirerek Yaşayan Körfez Seferberliğini başlattık. Günü kurtarma değil, 50 yıllık bir planlamayla İzmir'in ana sıkıntılarından birine kalıcı bir tahlil üretiyoruz” dedi.

 

Tesisin arıtma kapasitesi artacak

11 milyar bütçeli Yaşayan Körfez Seferberliğini kendi imkanlarıyla tamamlamaya muktedir olduklarını lisana getiren Lider Tunç Soyer, “Geçtiğimiz hafta bu hususta Fransız Kalkınma Ajansıyla bir âlâ niyet muahedesi imzaladık ve çok düşük faizli, uzun vade yatırım kredisini İzmir’e kazandırdık. Bu kredi muahedesinin kimsenin hatırına verilmiş bir lütuf olmadığını belirtmek isterim. İzmir’e taşıdığımız bu yatırım, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İZSU’nun Türkiye’de yaşanan ekonomik krize karşın sürdürdüğü mali disiplinin ve güvenilirliğinin bir sonucudur. Dördüncü Fazın ihalesini 26 Nisan’da tamamladık. İnşaatımızın maliyeti toplam 600 milyon lira. Dördüncü Faz tamamlandığında tesisin günlük arıtma kapasitesi 216 bin metreküp artarak 820 bin metreküpe çıkacak ve tesisimiz Türkiye’nin en büyük atık su arıtma tesisi unvanını alacak” diye konuştu.

 

“Planlarımızı İzmir’i körfeziyle yine barıştırmak üzerine kurduk”

Tüm İzmirlilerin içinin ferah olmasını da isteyen Tunç Soyer, “İZSU faturalarıyla tahsil edilen fiyatlar, yalnızca verilen hizmetin değil, birebir vakitte bu dev bütçeli yatırımların kaynağıdır. Yani ödediğiniz her bir kuruşu, en gerçek yatırımlarla her birinize hizmet olarak harcıyoruz. Üstelik yalnızca bugün ve sizin için değil, bu kentin yarını ve çocuklarınız için. Körfez kirliliğini kökünden çözmek için gereken tüm adımları teker teker hayata geçiriyoruz. Takvimimiz günü gününe işlemeye devam ediyor. Biz İzmir’de ömrü seçtik. Bütün planlarımızı İzmir’i körfeziyle tekrar barıştırmak üzerine kurduk. Bu yolda daima birlikte ve emin adımlarla ilerlemeye devam edeceğiz” dedi.

 

“Bu tesis etraf kirliliğinin önlenmesi konusunda çok önemli”

Çiğli Dördüncü Faz Projesinin imal tertibi ve proje idaresini üstlenen Arbio Gaz Anonim Şirketi İdare Konseyi Lideri Mehmet İzolluoğlu etraf kirliliğinin önlenmesinde bu tesisin kıymetine değinerek, “Çevre yatırımları görünür, tanınan yatırımlar değil. Tesirleri, yararları uzun yıllar içerisinde görülen, hayatımızın sağlıklı biçimde sürdürülmesi için elzem olan, medeniyetimizin gereği olan yatırımlardır. Bir arıtma tesisinin işlevsel ve başarılı olması için ekipmanlarının kaliteli olması, az güç tüketmesi, tesisin sürdürülebilir olması lazım. Uygun kurulan bir tesisin yalnızca âlâ olması yetmez, düzgün işletilmesi de gerekiyor. Bu projenin de muvaffakiyet ile yürütüleceğine, uzun yıllar problemsiz çalışacağına, İzmir'e hizmet edeceğine eminiz” dedi.

 

Bölgede incelemelerde bulundu

Başkan Soyer daha sonra alanda incelemelerde bulundu. Arıtma tesisinin çıkış sularının deşarj edildiği bölgeye giderek burada yapılan çalışmalar hakkında bilgi veren İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, “Yaptığımız set ile bütün suyun tarafı de değişti. 40 metre genişliğinde 4 kilometrelik kanal açıldı. Tesisin çıkış noktasından itibaren yeni bir derivasyon kanalı açılacak. Ve orta Körfez’e değil dış Körfez’e suyun derivasyonu sağlanacak. Bu kıyıda yaptığımız düzenlemelerden biri. Bu bizim için bir fantezi değil. Yalnızca yüzelim, atlayalım, eğlenelim değil. Gelecek jenerasyonların sıhhati, konforu için kıymetli. Pak Körfez yaratabilirsek, kentin cazibesini daha da artıtacağız. Koku sorunu büsbütün tarihe karışacak. Körfez yüzülebilir hale gelecek. Körfez'de evvelden denize giriliyordu. 50 yıldır girilemiyor. Biz bunu değiştireceğiz. Körfez’i yaşanabilir, yüzülebilir bir Körfez haline getireceğiz” dedi.

İZSU Genel Müdürü Ali Hıdır Köseoğlu, “Bilimsel çalışıyoruz. Teknik bir kurumuz. Bilimsel datalar ışığında tahliller üretiyoruz. Gündemimizde artık koku yok, yeni projeler var” dedi.

Konuşmaların akabinde projenin temeli atıldı. Lider Soyer daha sonra alanda incelemelerde bulundu.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı