Koronavirüsün yeni varyantları hakkında bilinmesi gerekenler

Dünyayı uzun müddet tesiri altına alan koronavirüs ile ilgili birçok farklı ülkede hadiselerin arttığı istikametinde haberler yayılıyor. Koronavirüsün Eris olarak bilinen EG.5, XBB1.5, Arcturus olarak bilinen XBB1.16 ve BA.2.86 isimli varyantlarından dünyada hadiseler görülmeye başladı.  Türkiye’de şimdi olayların olmadığını belirtilse de Dünya Sıhhat örgütü yeni varyantları izlenen varyantlar kategorisine aldı. Grip üzere seyrettiği bildirilen koronavirüs olaylarıyla ilgili Memorial Bahçelievler Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Funda Timurkaynak ve Göğüs Hastalıkları Bölümü’nden Doç. Dr. Pelin Aktaş Uysal bilgi verdi ve bilhassa riskli kümeler için tekliflerde bulundu. 

 

Amerika, İngiltere ve Kore’de artış gözlemlendi 

Dünya Sıhhat Örgütü tarafından yapılan açıklamaya nazaran, EG.5 yani Eris olarak bilinen Covid-19’un mutasyona uğramış son varyantı, 19 Temmuz 2023’te DSÖ tarafından izlenen varyantlar listesinde 5. sıraya çıkartıldı. Birinci hadisenin Şubat 2023’te tespit edildi. Kış mevsiminin sürdüğü Güney Yarım Küre’de İngiltere, Amerika ve Kore’deki hadiselerde artış gözlemlenmektedir. Türkiye’de ise Sıhhat Bakanlığı’nca şimdi olay kaydedilmemiştir. 

Virüsün yapısındaki çıkıntıların (spikeların) aminoasitlerindeki değişimi ile ortaya çıkmaktadır. Spikelerin değişimiyle bağışıklıktan kaçma mümkünlüğü artan yeni varyant nedeniyle olay artışını gözlemlenebilmektedir. Koronavirüsün yeni varyantlarının belirtileri grip belirtileriyle tıpkı ilerlemektedir.

• Öksürük
• Ateş
• Boğaz ağrısı 
• Kas eklem ağrısı
• Burun tıkanıklığı
• Baş ağrısı
• Koku alma

gibi belirtilerle bilinen üst teneffüs yolu enfeksiyonları üzere görülmektedir.

 

Hastaneye yatış ve vefat oranlarında artış görülmedi 

Dünya genelinde koronavirüs test sayılarının azalmasıyla birlikte Eris olarak bilinen EG.5, XBB1.5 ve BA.2.86 üzere birçok varyantın tespiti de zorlaşmaktadır. Şimdiye kadar 121 ülkeden XBB1.5, 101 Ülkeden Arcturus olarak bilinen XBB1.16, 50 ülkeden eris olarak bilinen EG5 hadisesine rastlanmaktadır. Dünya Sıhhat Örgütü’nün datalarına nazaran koronavirüsün birinci ve en vurucu devirlerindeki üzere hastaneye yatış yahut mevt oranlarında bir yükselme gözlenmemektedir. Koronavirüsü grip yahut bir üst teneffüs yolu enfeksiyonu olarak geçiren hastaların sayısının yüksek olduğu belirlenmektedir. 

 

Risk kümelerinin dikkat etmesi gerekiyor

Yeni koronavirüs varyantalarının grip üzere geçmesinde koronavirüs aşılarının tesirinin olduğu belirtiliyor. Aşılarla birlikte kazanılan toplumsal bağışıklık, koronavirüste hastaneye yatış ve mevt oranlarının artmamasının bir etkeni olarak düşünülüyor. Dünya Sıhhat Örgütü, tüm varyantları izlemeye devam etmektedir. Sıhhat Bakanlığı resmi internet sitesinde en az iki aşı olmuş 18 yaş ve üzeri nüfus oranı %85,70 olarak bildirilmektedir. Her yıl grip aşısında olduğu üzere koronavirüs aşısında da yeni varyantlara karşı aşı geliştirmeleri devam etmektedir. Yeni varyantlara karşı geliştirilen aşıların kronik hastalığı olanlar, 65 yaş ve üzerindeki bireyler ve bağışıklık sistemini baskılayıcı tedaviler gören şahıslara uygulanması tavsiye edilmektedir. Bilinen koronavirüs tedbirleri olan maske kurallarına uyulması, toplumsal ara kurallarına dikkat edilmesi, nizamlı el yıkanması, hijyen kurallarına uyulması, bağışıklığı güçlendirici sağlıklı besinler tüketilmesi önerilmektedir. 

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı