Görme Engellilerin Hayatında Yapay Zeka İle Fark Yaratan Genç: Zülal Tannur

Sabancı Vakfı 14. Dönem Fark Yaratanı Zülal Tannur, geliştirdiği yapay zeka temelli uygulama ile görme engellilerin hayata iştirakini kolaylaştırıyor. Kendisi de görme engelli bir genç olan Tannur’un 2022 yılında geliştirdiği ‘From Your Eyes’ isimli taşınabilir uygulama, görme engellilerin yapay zeka ve insan iş birliğiyle nitelikli ve süratli betimleme almalarını sağlıyor. 

 Sabancı Vakfı Fark Yaratanlar Programı’nın 14. Döneminde Fark Yaratan seçilen Zülal Tannur, yapay zeka ve teknoloji alanındaki dikkat çeken çalışmalarıyla görme engelliler için fark yaratmayı sürdürüyor. Tannur’un görme engelliler için geliştirdiği uygulama, yapay zekanın eğitilerek, kullanıcılara daha güzel ve süratli bir betimleme hizmeti sunmasını sağlıyor. Bugüne kadar iki bine yakın kullanıcı ile gönüllüye ulaşan uygulamada, görme engelliler için sekiz bini aşkın görsel betimleniyor.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde yüzde 5 görme oranına sahip bir bebek olarak dünyaya gelen Zülal Tannur’un öyküsü, ailesinin Zülal’e daha yeterli bir sıhhat hizmeti sunabilmek için İstanbul’a taşınmasıyla başladı. Objeleri evvel kartlar üzerindeki görsellerden öğrenmeye başlayan Zülal, nesnelerin gerçeklerini gördüğünde onların ne olduğunu anlayabilmek üzere ailesinin yardımıyla kendini eğitmeye, görmeyi öğrenmeye başladı. Erken yaşta teknolojiyle buluşan Zülal, 4.5 yaşında bilgisayar kullanmaya başladı. 

Ortaokul ve lisede birçok proje yürüten Zülal, görme engellilere yönelik kurulmuş toplumsal teşebbüs olan WeWalk’ta kullanıcı tecrübesi sorumlusu olarak vazife aldı, tekrar görme engelliler için geliştirilmiş Seeing AI uygulamasının da Türkiye’ye entegrasyonu sürecinde takviye oldu. 2020’de Microsoft’un Pürüzleri Aşan Bayan Önderi seçildi. Boğaziçi Üniversitesi Ruhsal Danışmanlık ve Rehberlik kısmında öğrenci olan Zülal Tannur, edindiği tüm deneyimleri bir ortaya getirerek görme engelliler için yapay zeka ve insanın iş birliğinde betimlemeler sunan bir platform oluşturdu. 2022 yılında ‘From Your Eyes’ ismini verdiği taşınabilir uygulamada görme engellilerin istedikleri görselleri uygulamaya yükleyerek evvel yapay zeka aracılığıyla bir betimleme almaları, bunu yetersiz bulmaları durumunda da uygulama içinde betimleyici olarak tanımlanan gönüllülere görselin iletilmesiyle daha ayrıntılı bir betimleme sunulmasını sağlanıyor. Gönüllüler tarafından sunulan betimlemelerle yapay zekanın eğitilerek güçlendirilmesi ve vakit içerisinde kullanıcılara daha uygun bir hizmet sunması hedefleniyor. 

From Your Eyes uygulamasında görme engelli kullanıcı tarafından uygulamaya yüklenen görsele From Your yapay zekası ve GPT entegrasyonuyla yedi saniye içerisinde betimleme yapılıyor. Aynı görsel, betimleyici gönüllüye iletildiğinde de ortalama iki dakika içerisinde dönüş alınıyor. Uygulamayı kullanan görme engelli ve betimleyici sayısının artmasıyla yapay zekanın eğitilmesi ve daha yanlışsız betimlemeler paylaşması ile gönüllüden gelecek dönüş müddetinin kısaltılması hedefleniyor. Örneğin alışverişe giden bir görme engelli aldığı eserin içeriğini görebilmek için eserin fotoğrafını çekerek uygulamaya yüklüyor ve yapay zeka bu fotoğrafta neler olduğunu saniyeler içerisinde kullanıcıya işitsel olarak betimliyor. Bu betimlemeyi kâfi bulmayan görme engelli kullanıcı isterse uygulamada istekli olarak yer alan betimleyici şahıslardan dayanak isteyebiliyor. İstekli betimleyicilere gelen bildirimle gönüllüler bu görseli daha ayrıntılı betimliyor.

Zülal Tannur’un görme engelliler için geliştirdiği uygulama ile dünya çapında fark yarattığını vurgulayan Sabancı Vakfı Genel Müdürü Nevgül Bilsel Safkan, “Hayatlarımızın her alanına daha fazla tesir etmeye devam eden teknoloji, günümüzde en güç gözüken yahut görmezden gelinen sorunların tahlilinde rol oynuyor ve insanların hayatlarını kolaylaştırıyor. Yapay zeka teknolojilerinin gelişimiyle birlikte, artık bu süreç çok farklı bir alana evrildi. Kendisi de görme engelli bir genç olan Zülal Tannur, yapay zeka teknolojilerini kullanarak, var olan betimleme uygulamalarını bir adım daha ileri taşıdı ve yapay zeka ile insanı bir ortaya getiren yeni bir yaklaşımla görme engellilere umut oldu. Zülal ve grubunun geliştirdiği yapay zeka temelli ‘From Your Eyes’ uygulaması, yirmi yedi farklı ülkede kullanıcılara ulaşmayı başardı ve bugüne kadar iki bine yakın kullanıcı ile gönüllüye ulaşarak sekiz bin görselin betimlenmesini sağladı. Böylesi kıymetli bir muvaffakiyete imza atan sevgili Zülal’ı gönülden tebrik ediyorum. Sabancı Vakfı olarak, kendisine ve görme engellilerin hayata iştirakini kolaylaştıracak bu projeye takviye vermekten dolayı büyük bir gurur ve memnunluk duyuyoruz.” dedi.

Sabancı Vakfı Fark Yaratanlar Programı, 2009 yılından bu yana Türkiye’de toplumsal gelişmeye katkıda bulunan bireylerin ve kurumların yarattıkları harika tesirleri görünür kılmak ve topluma ilham vermek maksadıyla gerçekleştiriliyor. 

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı