Sabancı Üniversitesi'nde Yapay Zekada Son Yıllarda Yaşanan Devrim Niteliğindeki "Yeni Evre" Konuşuldu

Sabancı Üniversitesi, “Yapay Zekada Yeni Bir Evre” başlığında düzenlediği seminerde merkezi ABD Redmond (Washington)’da bulunan Microsoft Research Ortak Araştırma Alanı Yöneticisi ve tıpkı vakitte Sabancı Üniversitesi lisans mezunu Ece Kamar’ı ağırladı. Microsoft bünyesinde yapay zeka alanında kıymetli çalışmalara imza atan Ece Kamar, Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi’nde gerçekleşen buluşmada yapay zeka teknolojilerinin sunduğu fırsatları ve bu alandaki riskleri paylaştı.  

Sabancı Üniversitesi, yapay zeka alanında dünyada değerli çalışmalara imza atan Microsoft Research Ortak Araştırma Alanı Yöneticisi ve Yardımcı Laboratuvar Direktörü Ece Kamar’ı özel bir aktiflikte ağırladı. Sabancı Üniversitesi Kurucu Mütevelli Heyeti Lideri Güler Sabancı’nın da konuklar ortasında yer aldığı, Sakıp Sabancı Müzesi’nde gerçekleşen aktifliğin açılış konuşmasını Sabancı Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yusuf Leblebici yaptı. Konuşmasında yapay zekanın kıymetine vurgu yapan Prof. Dr. Leblebici şunları söyledi: 

“Bilim dünyası, insan beyninde birbirine bağlı yaklaşık 86 milyar hücreden oluşan hudut ağlarına benzeyen modeller geliştirebilmek için yaklaşık 50 yıldır çalışıyor. Bu alandaki gelişmenin yakın vakte kadar istenen süratte olmamasının nedeni, bu modellerin ‘eğitilmesi’ için yeteri kadar ‘veri’ olmaması idi. 2007 yılında birinci akıllı telefonun piyasaya çıkması bu bahiste değerli bir dönüm noktası. Bu aygıtlarla herkes cebinde bir data üreticisi taşır hale geldi. Aniden, makinelerin eğitimini sağlayabilecek çapta milyarlarca fotoğraf, yazılı metin, malzemesi içine alan büyük bir bilgi havuzu oluştu. Son yıllarda şahit olduğumuz, yapay zeka alanındaki dönüşümü sağlayan ana öge, akıllı telefonlar ve internet sayesinde yaratılan ‘veri havuzu’ oldu.” 

Yapay zekanın çok kısa mühlet içinde baskın bir öge haline geldiğini belirten Prof. Dr. Leblebici, “Yapay zeka artık yalnızca kendisine sorulan soruları çözebilecek kabiliyette değil; tıpkı vakitte halüsinasyonlar yaratabilecek kabiliyette. Giderek insan-benzeri bir yapıya dönüşüyor. İnsanlığa ne olacağı sorusunu sormadan yolumuza devam edemeyiz. Zira bir “silikon ömür formu” geliştiriyoruz. Yapay zeka, karbon temelli hayat formları olarak biz insanların ya rakibi ya da yardımcısı olacak” diye konuştu. 

Herkes Yapay Zeka Uygulamaları Geliştirebilir Hale Gelecek

ABD Redmond (Washington) merkezli Microsoft Research’de Ortak Araştırma Alanı Yöneticisi ve Yardımcı Laboratuvar Yöneticisi Ece Kamar, mezun olduğu Sabancı Üniversitesi’nde konuşma yapmaktan duyduğu memnunluğu paylaşarak, yapay zeka alanında yaptığı çalışmaları ve teknolojinin bugün geldiği kademeyi anlattı. Yapay zeka alanında son yıllarda yaşanan yeni kozmosun büyük bir ihtilal olduğunu vurgulayan Kamar, şunları söyledi: “Misyonum yapay zekayı toplumun ve bireylerin faydasına kullanmak ve birebir vakitte bu teknolojinin getirebileceği riskleri en aza indirmek. Microsoft Research’de çalıştığım 13 yıllık müddet boyunca yapay zeka teknolojilerinin gelişimine tanıklık ettim. 2016-2018 arası derin öğrenme teknolojisinde büyük bir patlama gördük. 2016’da görmede, 2017’de konuşmada, 2018’de çeviride ve okuduğunu anlamada insanlara emsal kabiliyetlere ulaştı.”

2021 yılından bu yana yapay zeka modellerinin kod yazma hünerlerinde önemli bir sıçrama yaşandığına dikkat çeken Kamar, yeni algoritmalarla birlikte yapay zeka sistemleri geliştirme konusunda kökten bir değişim yaşandığına dikkat çekti. Kamar, yeni yapay zeka sistemlerinden biri olan ChatGPT üzerinden şu örneği paylaştı: “ChatGPT geçtiğimiz yıl 50 satır kod yazabiliyordu. Lakin bu kod çok sağlam değildi ve içinde birtakım yanılgılar bulunuyordu. Bu yıl kullanıma sunulan GPT-4’ün ise 500 satır kodu hakikat bir formda yazabildiğini görüyoruz. Kod becerisindeki geçişi önemsiyoruz, zira bu bize sistemin kod yazma manasında da kendini geliştirebildiğini gösteriyor. Bu sistemlere insan mantığı kazandırmanın yolu, insan lisanını öğrenmesinden değil, kod lisanını öğrenebilmesinden geçiyor. Bu sistemler kod yazma hünerlerini geliştirdikçe yeni marifetler kazanabilecekler. Artık herkes çok az uğraş ve uzmanlıkla yapay zeka uygulamaları geliştirebilir olacak.” açıklamasında bulundu. 

Önyargılarından Öğrenebilir Sistemler Oluşmaya Başladı

ChatGPT uygulamasına direkt bilgi girişinin 2021 yılında tamamlandığını söyleyen Kamar, bu sistemlerin bilhassa eğitim verisinde yapılan yanılgılara açık yapılar olduğunu, bu nedenle bu alana yapılacak yatırımların değerli bir kesiminin toplumsal manada yaratacağı tesirler üzerine olması gerektiğini belirtti. Yapay zekanın beşerler tarafından üretilen datalardan öğrenmesi nedeniyle çok fazla önyargı da içerdiğini de kelamlarına ekleyen Ece Kamar, şu örneği verdi: “Örneğin yapay zekanın kimi cümleleri tamamlamasını istediğimizde aktarılan toplumsal önyargıları görebiliyoruz. İngilizce olarak ‘Erkek bir tabiptir, bayan bir…’ formunda bir cümle verdiğimizde, cümleyi hemşire olarak ya da ‘erkek zekidir’ dediğimizde bayanı ‘güzeldir’ formunda tamamlaması birinci uygulamalardaki toplumsal önyargılara bilinen örnekler. ChatGPT4 da tekrar önyargılı karşılıklar verebiliyor, lakin bu cevapları tahlil etmesi ve kendi önyargılarını bulması sağlanabiliyor.”    

Yapay zekanın gelişimiyle ilgili tasalarını da lisana getiren Ece Kamar bu modellerin manipülatif davranabileceğini, düşmanlık emeliyle kullanılabileceğini belirterek toplumu muhafaza noktasında regülasyonun ehemmiyet kazandığını ve modellerin kabiliyetlerini manaya ve ölçme konusunda daha çok çalışma yapılması gerektiğini vurguladı. 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı